Przyrostowy system pracy stanowi podstawę zwinnych ram postepowania Scrum i jest zgodny z zaleceniami międzynarodowej normy ISO 19650, która dotyczy zarządzania informacjami w cyklu życia obiektu budowlanego z wykorzystaniem narzędzi do projektowania BIM.
Wpis ten stanowi kontynuację cyklu pt. „Zwinna organizacja pracy w projektach BIM”. W poprzednim wpisie dokonałem symulacji potrzeb i oczekiwań użytkowników posługując się wybranymi cytatami z książki napisanej przez Anthony Flinta pt. „Le Corbusier, Architekt jutra”, które dotyczą zaprojektowanej przez Le Corbusiera i zrealizowanej w latach 30-tych XX wieku willi Savoye. Wiedząc czym jest produkt w kontekście procesu projektowo-budowalnego, jak można analizować potrzeby użytkownika oraz jaka jest definicja zwinnych ram postepowania Scrum, należy doprecyzować co jest faktycznym łącznikiem, który umożliwia wdrożenie Scrum w fazie projektowej branży architektoniczno-budowlanej. Wpis, który czytasz postanowiłem poświęcić zagadnieniom związanym z przyrostowym systemem pracy. System ten stanowi podstawę zwinnych ram postepowania Scrum i jest zgodny z zaleceniami międzynarodowej normy ISO 19650, która dotyczy zarządzania informacjami w cyklu życia obiektu budowlanego z wykorzystaniem narzędzi BIM. Na końcu wpisu znajdziesz link do szczegółowych zaleceń w zakresie nazewnictwa plików, ich przechowywania i wymiany, które są udostępnione na stronie UK BIM Framework. Zalecenia te wynikają z brytyjskiego wydania normy BS EN ISO 19650.
Pracując przyrostowo projektant dostarcza kolejne komponenty modelu BIM i powiązanej z nim dokumentacji, które można porównać do funkcjonalności rozwijanego oprogramowania, kawałek po kawałku. Komponenty są tworzone wspólnie, przez członków zespołu projektowego. Przechodząc ścieżkę akceptacji, której sposób organizacji wynika z normy ISO 19650, model BIM i powiązana z nim dokumentacja mogą zostać udostępnione odbiorcy (użytkownikowi). Odbiorca może zgłosić swoje uwagi na różnych etapach pracy. Dzięki zaangażowaniu odbiorcy w cały proces można sprawdzić czy to nad czym pracuje zespół projektowy jest odzwierciedleniem faktycznych potrzeb. Proces ten można porównać do procesu tworzenia dzieła przez artystę, niezależnie od tego czy jest to obraz, rzeźba czy utwór muzyczny.
Artysta poprzedza ostateczną wersję dzieła serią szkiców, które są niczym innym jak jego prototypami. Ich celem jest np. sprawdzenie możliwego ułożenia postaci lub kompozycji dźwięków. Wybrany szkic jest następnie nasycany szczegółami tak jak szkielet konstrukcyjny budynku zostaje wzbogacony o instalacje wewnętrzne oraz obudowany elewacją na ostatnim etapie realizacji. Kluczowy pozostaje sposób, który w skrócie polega na pracy od ogółu do szczegółu. To co łączy model BIM i powiązaną z nim dokumentację projektową z obrazem lub rysunkiem to sposób tworzenia i edycji. Weryfikacja pomysłów artysty pozostaje z reguły w gestii samego artysty. To co natomiast wyróżnia Scrum to otwartość na informację zwrotną.
Pojęciem, które jest bezpośrednio powiązane z projektowaniem BIM jest poziom dokładności modelu (ang. LOD – Level Of Development lub Level Of Detail). Poziom dokładności modelu BIM można porównać do poziomu uszczegółowienia obrazu lub rysunku. Różnica polega jednak na tym, że nie odnosi się on nie tylko do geometrii, ale również danych, którymi nasycony jest model. LOD można podzielić na LOG i LOI. LOG (ang. Level Of Geometry) będzie się odnosił do geometrii a LOI (ang. Level Of Information) do danych powiązanych z komponentami modelu. Postępując zgodnie ze standardem brytyjskim pojęciem nadrzędnym pozostaje LOMD (ang. Level of Model Definition) obejmujące LOD i LOI, (ang. Level of Information). LOI określa poziom złożoności informacji niegraficznych – m.in. stopnia złożoności danych zawartych w komponentach modelu. Poziom dokładności modelu jest definiowany w dokumentach wyjściowych – planie BIM (ang. BEP – Building Execution Plan).
Biorąc pod uwagę czas, który zostaje poświęcony na przygotowanie modelu BIM i powiązanej z nim dokumentacji projektowej wymagany poziom dokładności będzie osiągnięty dopiero na etapie końcowym np. w momencie wydania projektu na budowę lub w celu rozpoczęcia procedury przetargowej. Dopóki to nie nastąpi można przyjąć, że model i powiązane z nim dane tak samo jak rysunek będą nasycane informacjami. Zakładając, że projekt, nad którym pracujemy jest osadzony w rzeczywistości, która pozostaje zmienna i wymaga od nas ciągłej adaptacji, zarządzanie projektem powinno polegać na takim kontrolowaniu poziomu LOD, żeby spełniał w danym momencie tylko niezbędne wymagania, które umożliwią otrzymanie informacji zwrotnej ze strony odbiorcy. W innym wypadku ryzykujemy, że praca, którą wykonamy pozostanie zbędna i proces projektowy przestanie być efektywny. Innymi słowy model BIM i powiązana z nim dokumentacja warto, żeby były przygotowywane przyrostowo. Kolejne wydania modelu i dokumentacji związane np. z zaangażowaniem projektantów branżowych, innych ekspertów i klienta można w takim wypadku nazwać kolejnymi coraz bardziej dopracowanymi prototypami.
Prototypowanie stoi u podstaw metody Lean Startup, stosowanej w rozwijaniu nowych produktów wprowadzanych na rynek m.in. przez nowo powstałe firmy pozostające w tzw. fazie zalążkowej. Zgodnie z jej założeniami produkt jest tworzony przyrostowo. W trakcie kolejnych iteracji tworzy się prototypy – tzw. produkty o minimalnej wartości (ang. Minimum Value Products – MVP), które zaspokajają tylko podstawowe oczekiwania klienta w celu uzyskania opinii zwrotnej już na wczesnym etapie tworzenia nowego produktu. Produkt jest następnie nasycany dodatkowymi funkcjami. Umożliwia to redukcję poniesionych kosztów i zminimalizowanie ryzyka związanego z dostarczeniem produktu, który nie będzie zaspokojenia faktycznych potrzeb. Metoda ta w skrócie tak jak w przypadku rysunku polega na pracy od ogółu do szczegółu. Dostarczanie przyrostu jest również charakterystyczne dla zwinnych ram postępowania takich jak Scrum. O ile metodę Lean Startup i zwinną organizację pracy łączy fakt ciągłego uczenia się i doskonalenia w oparciu o otrzymywaną informację zwrotną o tyle ta druga ma większe zastosowanie w ramach oferowanych usług takich jak projektowanie BIM w fazie projektowej branży budowlanej.
Przyrostowy system pracy pozostaje zgodny z zaleceniami normy ISO 19650, która stała się przed kilkoma laty powszechnie stosowanym w wielu krajach standardem pracy z wykorzystaniem narzędzi do projektowania BIM. W normie zostały zawarte instrukcje, które odnoszą się do ścieżki akceptacji plików, ale również nazewnictwa plików, w tym rewizji poszczególnych dokumentów oraz sposobu ich wymiany za pośrednictwem repozytorium danych – CDE (ang. Common Data Environment). CDE to nazwa magazynu danych jak dedykowanej aplikacji umożliwiającej przechowywanie i udostępnianie danych w trakcie w pracy.
Opisany w normie ISO 19650 system nazewnictwa dokumentów i numeracji ich wydań (rewizji) został uporządkowany w określony sposób. Przypisanie numeru wydania (rewizji) do dokumentu można odnieść do kolejnej iteracji w procesie wytwarzania produktu, którym są dane. Gdy plik przejdzie ścieżkę akceptacji może zostać udostępniony pozostałym interesariuszom – trafia do strefy (folderu) SHARED i zostaje mu przypisany numer rewizji. Na tym etapie istnieje możliwość otrzymania informacji zwrotnej. Gdy praca nad modelem zawartym w pliku zostanie zakończona trafia on do strefy (folderu) PUBLISHED. Zawarte w normie ISO 19650 zalecenia, które dotyczą m.in. nazewnictwa, wymiany i przechowywania plików mogą ułatwia wdrożenia elementów zwinnych organizacji pracy w projektowaniu BIM.
Narzędziem, które ma zastosowanie w opisanej pracy przyrostowej z wykorzystaniem normy BS EN ISO 19650 i elementów zwinnych ram postępowania Scrum są tablice Kanban. Tablice te zostały współcześnie spopularyzowane m.in. dzięki różnego rodzaju aplikacjom do planowania i zarządzania projektami takich jak np Trello. Tablice ułatwiają planowanie i organizację zadań w zespole projektowym. Praca zespołowa stanowi jeden z filarów zwinności. Tablice jako narzędzie wywodzą się z metodyki zarządzania Lean, której założenia stanowiły również inspirację dla twórcy metody Lean Startup. Pierwszą firmą, która wdrożyła metodykę zarządzania Lean była Toyota. Nastąpiło to w 1962 r. Została ona oparta o metodę redukcji poziomu zapasów w procesach produkcyjno-magazynowych – „Just in Time”. Zgodnie z jej założeniami stosuje się tzw. podejście „ciągnij” (ang. pull), które polega na wytwarzaniu produktów w oparciu o rzeczywisty popyt. Przeciwieństwem jest tradycyjne podejście „pchaj” (ang. push) gdy poziom produkcji podąża za prognozą dotyczącą potencjalnych potrzeb klienta co przekłada się na ryzyko wytworzenia zbędnych partii produktu. Narzędziem umożliwiającym zarządzanie produkcją w podejściu „pull” stały się właśnie tablice Kanban.
Członek zespołu projektowego przechodzi do pracy nad kolejnym zadaniem, gdy zakończy wszystkie czynności będące w toku (ang. work-in-progress). Zespół skupia się jedynie na zadaniach, których wykonanie jest niezbędne w danym momencie. Metoda ta ułatwia prioretyzację zadań i zapobiega przeciążeniu członków zespołu projektowego.
Można przyjąć, że produktem stanowiącym efekt pracy projektanta, który używa narzędzi do projektowania BIM są dane niezbędne do realizacji inwestycji, sprzedaży a następnie zarządzania nieruchomością. Podniesienie efektywności w procesie projektowania BIM jest skorelowane ze zrozumieniem zmian zachodzących w otoczeniu i akceptacją obecnych potrzeb rynkowych. Nieprzewidywalność wpływa na zmianę sposobu organizacji pracy opartej o krótkie cykle (iteracje) w trakcie, których tworzone są prototypy – tzw. produkty o minimalnej wartości. Prototypy te może przetestować odbiorca. Otrzymana informacja zwrotna umożliwia doskonalenie produktu w taki sposób, żeby zaspokajał faktyczne potrzeby. Podsumowując, jeśli chcesz wdrożyć przyrostowy system pracy w projektach BIM warto oprzeć się na zaleceniach normy ISO 19650.
Jeśli uważasz treść za wartościową podziel się nią w mediach społecznościowych. Zachęcam Cię również do przeczytania kolejnej części cyklu, w której opisuję sposób przechwytywania wymagań i pozostałych, kluczowych informacji z punktu widzenia poprawności przyjętych rozwiązań, w trakcie pracy opartej o założenia zwinnych ram postępowania Scrum i normy BS EN ISO 19650.
Komentarze